Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ: ένας μαιτρ της διπλωματίας

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 69 ετών ένας μαιτρ της αμερικανικής διπλωματίας, ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ. Υπηρέτησε τα συμφέροντα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής σχεδόν για μισό αιώνα, πρωταγωνιστώντας σε κομβικές διαπραγματεύσεις, μεταξύ άλλων στο Βιετνάμ και τη Βοσνία. Στους διπλωματικούς κύκλους ήταν γνωστός με το παρατσούκλι "μπουλντόζας", έχοντας κερδίσει τη φήμη σκληρού διαπραγματευτή.

Νοσηλευόταν από την Παρασκευή στην Ουάσιγκτον, όπου υπεβλήθη σε χειρουργική επέμβαση καθώς είχε υποστεί ρήξης αορτής, κατά τη διάρκεια συνάντησης του με την υπουργό Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον.

Ο Χόλμπρουκ υπηρέτησε ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη και τη Γερμανία και δύο φορές ως αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών. Την τελευταία περίοδο είχε οριστεί από τον πρόεδρο Ομπάμα ως ειδικός απεσταλμένος στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

Το χρονικό μίας καριέρας στους μαιάνδρους της διπλωματίας

Ξεκίνησε την καριέρα του το 1962, με τον πόλεμο του Βιετνάμ να σημαδεύει τα πρώτα του βήματα στον κόσμο της διπλωματίας. Στα μέσα της δεκαετίας του '60 υπηρέτησε στο Βιετνάμ, ενώ το 1966 εργάστηκε για το ίδιο θέμα στο Λευκό Οίκο, υπό την προεδρία του Λίντον Τζόνσον. Συνέταξε, μάλιστα, ένα μέρος από τα λεγόμενα "Pentagon Papers", τα οποία στη συνέχεια διέρρευσαν στους New York Times. Ο ίδιος βίωσε από κοντά και την ολοκλήρωση του πολέμου στο Βιετνάμ, συμμετέχοντας στην αμερικανική αποστολή στις ειρηνευτικές συνομιλίες, στο Παρίσι.

Η διπλωματία οδήγησε τον Χόλμπρουκ σε όλες της γωνίες της υφηλίου. Στις αρχές του 1970 υπηρέτησε ως επικεφαλής ειρηνευτικής αποστολής στο Μαρόκο και εν συνεχεία, υπό την προεδρία του Τζίμι Κάρτερ, διορίστηκε αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, υπεύθυνος για την Ασία.

Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπιλ Κλίντον, ανέλαβε τη θέση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ.

Στα μέσα της δεκαετίας του '90, ως αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, με ευθύνη την ευρωπαϊκή ήπειρο, είχε καταλυτικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις που έβαλαν τέλος στον πόλεμο στη Βοσνία, με την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον.

Ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, εκτός από διπλωμάτης καριέρας, εργάστηκε ως διευθυντής σύνταξης στο περιοδικό Foreign Policy, σε διευθυντικές θέσεις σε δύο τράπεζες της Wall Street και -λίγο πριν το νέο του ρόλο επί προεδρίας Ομπάμα- ως αντιπρόεδρος στην επενδυτική εταιρεία Perseus LLC.

Ομπάμα: Γίγαντας της εξωτερικής πολιτικής ο Χόλμπρουκ

Ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι ο Χόλμπρουκ ήταν "ένας από τους γίγαντες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, που υπηρέτησε το έθνος για περίπου 50 χρόνια". Υπενθύμισε, επίσης, τη συμβολή τού στις διαπραγματεύσεις του Ντέιτον, το 1995, οπότε και τερματίστηκε ο πόλεμος στη Βοσνία.

"Όλοι όσοι έχουν εργαστεί μαζί του- ή είχαν την ατυχία να διαπραγματευτούν με εκείνον στην απέναντι πλευρά του τραπεζιού- γνωρίζουν ότι ο Ρίτσαρντ ήταν αμείλικτος. Δεν σταματούσε ποτέ, δεν εγκατέλειπε ποτέ, καθώς πίστευε ότι εάν παραμένουμε συγκεντρωμένοι, εάν δράσουμε με αιχμή τα αμοιβαία μας συμφέροντα, η πρόοδος είναι εφικτή. Πόλεμοι μπορεί να τελειώσουν και η ειρήνη να σφυρηλατηθεί", πρόσθεσε ο Ομπάμα.

Η Χίλαρι Κλίντον, σε ανακοίνωση της, τόνισε ότι "η Αμερική έχασε έναν από τους πιο δεινούς υποστηρικτές της και έναν από τους πιο αφοσιωμένους υπηρέτες της. Ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ υπηρέτησε τη χώρα που αγαπούσε επί σχεδόν μισό αιώνα".

Το βιβλίο του για το χρονικό των συµφωνιών του Ντέιτον, υπό τον τίτλο "Σταµατήστε τον πόλεµο" χαρακτηρίστηκε από τους New York Times ως ένα από τα έντεκα καλύτερα του 1998.

BBC World News America

Τζούλιαν Ασάντζ: Ήρωας ή διάβολος;

Θα μπορούσε να είναι ήρωας σε βιβλίο του Τζον Λε Καρέ ή του Ρόμπερτ Λάντλαμ, ενδεχομένως φιγούρα σε ταινία του Τζέιμς Μποντ. Θα μπορούσε… διότι η πραγματικότητα αποδείχθηκε ισχυρότερη από τη μυθιστορία, επιβεβαιώνοντας τη σύγχρονη θεωρία του χάους, με το πέταγμα της πεταλούδας και τα συναφή. Αυτός ο μυστήριος τύπος, ο Τζούλιαν Ασάντζ, με το Wikileaks του, έχει ανάψει ένα βραδυφλεγές φιτίλι, προκαλώντας αλλεπάλληλες εκρήξεις στην «καρδιά» της υπερδύναμης, στη διπλωματία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η ζημιά που έκανε ο Ασάντζ στο Λευκό Οίκο υπερβαίνει κάθε πρόβλεψη- σε σημείο που στο θεωρητικό δίλημμα: «Μπιν Λάντεν ή Τζούλιαν Ασάντζ στο πιάτο;», η απάντηση δεν θα ήταν καθόλου εύκολη για τους επιτελείς του Ομπάμα. Πως άλλωστε; Ο διεθνής Τύπος μίλησε για την «11η Σεπτέμβρη» της αμερικανικής διπλωματίας...

Ο Ασάντζ είναι μυθιστορηματικός τύπος. Γεννήθηκε το 1971 στην Τάουνσβιλ της βόρειας Αυστραλίας και από τα μικράτα του έζησε νομαδικό βίο, καθώς οι γονείς του εργάζονταν σε θίασο. Στα 18 του χρόνια απέκτησε παιδί, ενώ λίγο μετά εντόπισε το χάρισμα που είχε στη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και δη στο χάκινγκ. Το 1995 συνελήφθη με την κατηγορία των κακόβουλων ηλεκτρονικών επιθέσεων, και αφού πλήρωσε αρκετές χιλιάδες αυστραλιανά δολάρια ως αποζημίωση, αφέθηκε ελεύθερος υπό τον όρο ότι δεν θα υπέπιπτε ξανά στο ίδιο σφάλμα. Ποιος θα το’ λέγε στους δικαστές που τότε έλαβαν αυτή την απόφαση…

Μετά την περιπέτεια του με τη Δικαιοσύνη, ασχολήθηκε με την έρευνα στο Ιντερνέτ, σπουδάζοντας παράλληλα φυσική και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Την περίοδο εκείνη συνέγραψε το βιβλίο “Underground”- κάτι σαν Βίβλος για την κοινότητα των χάκερς-, ενώ ταυτόχρονα διέπρεψε στα μαθηματικά κερδίζοντας την αναγνώριση της τοπικής ακαδημαϊκής κοινότητας.

Συνάδελφοι του υποστήριζαν ότι ο Ασάντζ είναι εξαιρετικός ερευνητής, με ιδιαίτερη αντίληψη αναφορικά με τις έννοιες της ηθικής, της δικαιοσύνης και της λειτουργίας των κυβερνήσεων. Αυτό το τρίπτυχο τον οδηγεί στη δημιουργία του Wikileaks, το 2006- και έμελλε να βάλει φωτιά στη διπλωματική σκηνή, γελοιοποιώντας (αν όχι γονατίζοντας) ως άλλος Δαυίδ τον σύγχρονο Γολιάθ, τις ΗΠΑ.

Συνέντευξη στο CNN



Την Κυριακή (28/11) η ιστοσελίδα Wikileaks, σε συνεργασία με πέντε από τα σπουδαιότερα διεθνή έντυπα, την El Pais, τη Le Monde, το Spiegel, τον Guardian και τους New York Times, ξεκινά ένα κρεσέντο αναρτήσεων διαβαθμισμένων αμερικανικών εγγράφων, που εν πολλοίς αποκαλύπτουν το μύχιο τρόπο σκέψης, δράσης και αντίληψης της εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον. Ο βασιλιάς είναι γυμνός, με άλλα λόγια. Η δημοσιοποίηση των στοιχείων γίνεται σταδιακά, μοιάζει με το μαρτύριο της σταγόνας, και κάθε αποκάλυψη ηχεί με κρότο.

Λίγους μήνες πριν ο Ασάντζ και η σκοτεινή ομάδα του- καθώς μόνο αυτός εκπροσωπεί στο φως το Wikileaks- είχαν δημοσιοποιήσει τα λεγόμενα «Ημερολόγια του Ιράκ και του Αφγανιστάν», χιλιάδες έγγραφα που αποδείκνυαν το ρητό ότι «σε έναν πόλεμο το πρώτο θύμα είναι η αλήθεια». Είχε προηγηθεί ως αναγνωριστική βολή ένα βίντεο που εμφάνιζε αμερικανικά μαχητικά να ανοίγουν πυρ εναντίον αμάχων στο Ιράκ, παρασύροντας στο θάνατο 12 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και δύο δημοσιογράφους του Reuters. Το Wikileaks είχε δείξει τις διαθέσεις του και ο Ασάντζ είχε γίνει διάσημος.

Έδωσε δεκάδες συνεντεύξεις σε μεγάλα ΜΜΕ, υποστηρίζοντας ότι οι διαρροές έρχονται στη δημοσιότητα για να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς της δημοσιογραφικής έρευνας- ότι δίνει στο κοινό τις αποδείξεις για την αλήθεια. Δεν δίσταζε μάλιστα να προαναγγέλλει νέες αποκαλύψεις.

Στο μεσοδιάστημα κατηγορήθηκε από τη σουηδική Δικαιοσύνη για βιασμό και σεξουαλική παρενόχληση δύο γυναικών. Οι κατηγορίες κατέπεσαν, για να επανέλθουν με μεγαλύτερη ένταση λίγα 24ωρα αφότου άνοιξε η «κάνουλα» των διαρροών. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι πρόκειται για σκευωρία, και πως πίσω από την υπόθεση βρίσκεται η προσπάθεια να μπει φρένο στις αποκαλύψεις του Wikileaks. Η Interpol, δε, εξέδωσε διεθνές ένταλμα σύλληψης, ειδοποιώντας όλα τα κράτη-μέλη της να συλλάβουν αμέσως τον Ασάντζ όπου τον εντοπίσουν.

Συνέντευξη στο Al Jazeera



Πως όμως και κυρίως που; Ο Αυστραλός ζει τον περισσότερο καιρό σαν… σκιά και ειδικά τώρα που το όνομα του έγινε πασίγνωστο σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικουμένης, απλώς αποφεύγει να εμφανιστεί. Έχει ζήσει κατά το πρόσφατο παρελθόν στη Βρετανία, τη Σουηδία και την Ισλανδία, ωστόσο από νωρίς έχει μάθει να παίρνει τα μέτρα του. Ζει σαν φυγάς και σπάνια κοιμάται δυο φορές στο ίδιο σημείο ή ακόμα και στην ίδια χώρα. Το ότι είναι εξαιρετικός χάκερ και διάνοια στην κρυπτογράφηση, αποτελεί την ασπίδα του.

Για πολλούς ο Ασάντζ είναι ένας γενναίος θιασώτης της αλήθειας που δεν δίστασε να τα βάλει με θηρία, έχοντας μοναδικό σκοπό την αποκάλυψη της αλήθειας। Οι επικριτές του τον χαρακτηρίζουν δημοσιομανή, που με τις πράξεις του θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.

Όσοι συνεργάστηκαν μαζί του, τον θεωρούν εξαιρετικά ευφυή, φλογερό ως προσωπικότητα, με μοναδική ικανότητα στο να σπάει κωδικούς. Δημοσιογράφος του περιοδικού New Yorker, ο οποίος για αρκετές εβδομάδες τον ακολούθησε στο πλαίσιο ενός ρεπορτάζ, έγραψε ότι ο Ασάντζ μπορεί να περάσει μέρες χωρίς να φάει, με ελάχιστο ύπνο και απίστευτη προσήλωση στην εργασία του.

Το Wikileaks είναι το πνευματικό του τέκνο, κομμένο και ραμμένο με το… πατρόν του σκοτεινού χαρακτήρα του: Ομιχλώδες και δυναμικό- Μυστηριώδες και παρεμβατικό. Μιλώντας στο BBC, πριν από μερικούς μήνες, είπε ότι κάνουν τα πάντα- αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογίες και το νομικό πλαίσιο διαφόρων χωρών- προκειμένου να διαφυλάξουν τις πηγές τους. Η χρηματοδότηση του εγχειρήματος είναι εξίσου σκοτεινή- ο ίδιος υποστηρίζει ότι η βασική πηγή των πόρων προέρχεται από προσφορές πολιτών, καθώς επίσης από ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και εκπροσώπους της ερευνητικής δημοσιογραφίας.

Αυτός, λοιπόν, ο οστεώδης κύριος συντάραξε τον κόσμο. Προκαλώντας σεισμό στις ΗΠΑ, αναστατώνοντας συμμάχους και εχθρούς. Εγείροντας ταυτόχρονα σειρά ερωτημάτων για τα όρια και τη φύση της δράσης του: εάν συνιστά μία νέα μορφή αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας ή εάν απλώς θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια σταθερότητα. Ο ίδιος, πάντως, έχει προαναγγείλει νέες αποκαλύψεις που θα προκαλέσουν πάταγο. Το σίγουρο είναι ότι γίνεται κάτι παραπάνω από πιστευτός…

Δηλώσεις του Τζούλιαν Ασάντζ στον απόηχο των διαρροών



Ρεπορτάζ του Russian Today κατά την πρώτη ημέρα των αποκαλύψεων



Ο Ασάντζ αποχωρεί από συνέντευξη στο CNN



Διαβάστε επίσης:

Χάρτης του Guardian με τις χώρες για τις οποίες υπάρχουν αναφορές

Χάρτης του Spiegel με τις χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα

WikiLeaks: Αποκαλύψεις 250.000 μυστικών εγγράφων

Wikileaks: Αποκαλύψεις για τα ελληνοτουρκικά

Θύελλα αντιδράσεων από τις αποκαλύψεις του Wikileaks

Ποινική έρευνα για τις διαρροές στις ΗΠΑ

Όπως δημοσιεύθηκε στο nooz.gr

Γ. Αμυράς: Ένα- καθόλου τυχαίο- πολιτικό φαινόμενο της εποχής

«Το σύστημα τώρα μας υποτίμησε ή πες, το πιάσαμε στον ύπνο. Ήμασταν ένα πειρατικό που δεν το έπιασαν τα ραντάρ». Τα λόγια αυτά προέρχονται από μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις- αν όχι τη μεγαλύτερη- των πρόσφατων αυτοδιοικητικών εκλογών. Του Γιώργου Αμυρά, ο οποίος από το πουθενά, με τη συνδρομή μερικών δεκάδων φίλων του και εθελοντών, έβαλε φωτιά στη σκηνή και οδήγησε του πολιτικούς αναλυτές σε νέες αναζητήσεις. Πολλοί μίλησαν για πολιτικό φαινόμενο. Ήταν;

Μία δημοφιλής διαφήμιση έχει ως σλόγκαν το «Τυχαίο; Δεν νομίζω». Ανάλογα ενδεχομένως απαντάται και η επιτυχία του εγχειρήματος του δημοσιογράφου- θεατρικού συγγραφέα. Το εκλογικό αποτέλεσμα έμοιαζε μεν σαν βολίδα που συνέλαβε άπαντες εξ απίνης, ωστόσο μία βαθύτερη ανάγνωση των πραγμάτων, σε καιρούς κρίσης, μπορεί να δώσει απαντήσεις για το εκκωφαντικό 7,37% στον Ά γύρο των εκλογών για το δήμο Αθηναίων.

Σε μία περίοδο που εν πολλοίς χαρακτηρίζεται από την απαξίωση του πολιτικού κόσμου (υπό την έννοια του προσωπικού που το συνθέτει), ο Γ. Αμυράς έκανε πράξη το λεγόμενο «σεμνά και ταπεινά», σε σημείο… εξοργιστικό. Όταν το nooz τον συνάντησε στο… εκλογικό του κέντρο (δλδ, μία ομπρέλα, μερικές καρέκλες, ένα παλιό ΙΧ τυλιγμένο με πολύχρωμα υφάσματα και κάτι ποδήλατα να κρέμονται σε στύλους) στην Παλιά Βουλή, έθεσε το ερώτημα στον ίδιο και τους συνεργάτες του, «γιατί δεν τα βάζετε επί της Σταδίου για να έρχεστε σε άμεση επαφή με τον κόσμο, αλλά τα τοποθετήσατε τόσο μέσα, που δεν φαίνεστε καν;». Η απάντηση ήταν αφοπλιστική: «Για να μην ενοχλούμε τους διαβάτες, να μην τους κόβουμε το δρόμο». Σίγουρα μία διαφορετική προσέγγιση του πολιτικού μάρκετινγκ.

Πως κινήθηκε προεκλογικά; Είπαμε: σεμνά και ταπεινά. Όπως ο ίδιος λέει, δεν χάλασαν ούτε ένα ευρώ σε διαφήμιση ή εκτύπωση φυλλαδίων. Κάτι λίγα ευρώ δαπάνησαν για τη δημιουργία ενός μικρού πανό, στο τέλος μάλιστα της προεκλογικής διαδρομής, για να το κρεμάσουν στο «αρχηγείο» τους, στην πλατεία Κολοκοτρώνη. Ο επικεφαλής του συνδυασμού «Επιμένουμε Αθήνα» κινείτο αποκλειστικά με ποδήλατο ή με μετρό. Αυτή η προεκλογική στάση ζωής μέτρησε στο μέσο ψηφοφόρο, που του ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι όταν βλέπει πολυδάπανες καμπάνιες, με άχρηστα ιλουστρασιόν φυλλάδια και διαφημίσεις με ξύλινα συνθήματα.

Τα ΜΜΕ άργησαν να τον «ανακαλύψουν»- μάλλον δεν είχε σημαντική προβολή. Μία ήταν, πάντως, αυτή που τον έβαλε στον εκλογικό χάρτη, που όπως μας είπε και ο ίδιος ισοδυναμούσε με δέκα συνεντεύξεις. Ο Ν. Χατζηνικολάου στο Alter είχε καλέσει τους υποψήφιους δημάρχους για το δ. Αθηναίων. Όλους. Μαζί και ο Γ. Αμυράς- ο οποίος εμφανίζεται με βερμούδα και ένα t-shirt, στο οποίο αναγράφονται τα «Πέντε Π», άλλως πως το μανιφέστο του Συνδυασμού. Μέσα σε πέντε λεπτά, συνοπτικά και στοχευμένα (βοήθησε ασφαλώς και η τηλεοπτική του εμπειρία), αναφέρει τους στόχους και παρουσιάζει το πρόγραμμα του. Είχε μπει στο «χάρτη» και στις μετρήσεις των δημοσκοπήσεων.

Ποια είναι τα «Πέντε Π»; Ποδήλατο, Πεζοδρόμια, Πράσινο, Πάρκινγκ, Πολιτισμός. Με άλλα λόγια βασικές ανάγκες του αθηναίου πολίτη- ανάγκες που λείπουν. Ο υποψήφιος Αμυράς μιλούσε για την καρδιά των προβλημάτων και όχι με συναισθηματισμούς στην «καρδιά» των πολιτών. Και για όλα πρότεινε λύσεις- εφικτές, όπως λέει, δοκιμασμένες σε άλλες μεγάλες πόλεις του εξωτερικού. Επίσης, οι απαντήσεις του στις ερωτήσεις (ακόμα και στις παγίδες) ήταν έξυπνες, με χιούμορ, χωρίς αποστέωση και κενολόγους βερμπαλισμούς. Κάπως έτσι το νερό είχε μπει στο αυλάκι.

Κάποιοι «διάβασαν» την υποψηφιότητα Αμυρά ως γραφικότητα ή απολίτικη ψήφο. Μάλλον χρησιμοποίησαν σκουριασμένα εργαλεία πολιτικής ανάλυσης. Με τη συνδρομή των social media, η υποψηφιότητα απέκτησε φτερά, καταφέρνοντας να προσελκύσει το ενδιαφέρον και τη στήριξη από ετερόκλητες ομάδες δράσης, οι οποίες στο πρόσωπο του Αμυρά είδαν τον εκπρόσωπο τους: Ποδηλάτες, φιλόζωους, μπλόγκερς, ακτιβιστές κηπουρούς, ανθρώπους της τέχνης, το κίνημα των πεζών, αναπηρικές οργανώσεις, νέους με απέχθεια στον κομματισμό, εν γένει ανήσυχους πολίτες που αναζητούν το καινούργιο, με τη λογική του καινοτόμου. Ήταν στα μάτια τους ο «τρελός του χωριού» που ανέβαινε στη σκηνή φωνάζοντας: «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε». Έχοντας παράλληλα σχέδιο, που έβγαινε από το «εργαστήρι» της χαοτικά δημιουργικής ομάδας του. Το αποτέλεσμα γνωστό: 14.237 ψήφοι- τέταρτη δύναμη στον δήμο Αθηναίων.

Ο Γ. Αμυράς είναι άνθρωπος της δράσης- αυτό που ονομάζουμε ακτιβιστής. Κάπως έτσι προσέλκυσε τους ψηφοφόρους του. Έτσι θέλει να κινηθεί και μετεκλογικά, ως δημοτικός σύμβουλος. Σε συνέντευξη του στο «Κ» της Καθημερινής, λέει χαρακτηριστικά: «Στόχος μου είναι να γίνω η βουβουζέλα στο αυτί του κ. Καμίνη για κάθε πρόβλημα που βλέπω στην Αθήνα. Του εύχομαι να έχει δυνατό τύμπανο, γιατί δεν θα τον αφήσω σε ησυχία».

Δημοκρατική επανάσταση απέναντι στο σκοτάδι

Στην τελική ευθεία δεν χωράνε πολυτέλειες. Ειδικά εάν το δίλημμα είναι από αυτά που τα φτιάχνει η ίδια η ζωή, κεντημένα με τις κλωστές της πραγματικότητας, όχι πολιτικάντικα- κίβδηλα και κενά. Και στο δήμο Αθηναίων, μπροστά από την κάλπη της Κυριακής έχει τεθεί ένα δίλημμα σκληρό- χωρίς αμφισβητήσεις. Ένα δίλημμα σχεδόν στα όρια της επιβίωσης για μία πόλη που σχοινοβατεί.

Η αποχή πυροδότησε αντανακλαστικά εν υπνώσει, οι κουβέντες στις παρέες υπερέβησαν τα εσκαμμένα, στον ορίζοντα ξεπρόβαλε η μεγάλη εικόνα, τα παραδοσιακά ΜΜΕ κοιτάχτηκαν (έστω για λίγο) αγχωμένα στον καθρέπτη- βλέποντας το διασταλτικό, υπερβολικό, παραμορφωτικό τους είδωλο, πλην με αίσθηση προβληματισμού. Η εκλογική Κυριακή της αδιαφορίας, με την κάλπη των πολλών εκπλήξεων, έδωσε τη σκυτάλη σε μία εβδομάδα πολιτικής- πραγματικής πολιτικής.

Την Κυριακή το διακύβευμα είναι σαφές, πέραν κάθε πολιτικής αμφισβήτησης, κομματικής ενατένισης, δογματικού δοσίματος των γεγονότων. Την Κυριακή εκλέγονται δήμαρχοι και περιφερειάρχες- τα πρόσωπα που εν πολλοίς με τη στάση/δράση τους θα κρίνουν μεγάλο μέρος της καθημερινότητας μας.

Οι προβολείς αναπόφευκτα εστιάζονται στη «μάχη» της Αθήνας. Για πάμπολλους λόγους, πέραν του γεγονότος ότι ο δήμαρχος Αθηναίων, ατύπως, είναι και ο δήμαρχος όσων δουλεύουν, ψωνίζουν, διασκεδάζουν, περιφέρονται στο κέντρο της πρωτεύουσας. Και οι επιλογές είναι συγκεκριμένες. Καμίνης ή Κακλαμάνης.

Η θητεία του απερχόμενου δημάρχου κρίνεται από πολλούς ως η χειρότερη της μεταπολίτευσης (τουλάχιστον). Η Αθήνα γύρισε δεκαετίες πίσω- μία πόλη βρώμικη, παρατημένη, με ζώνες και περιοχές βουτηγμένες στο βάλτο της παρακμής. Ο δήμαρχος Κακλαμάνης επί 4 χρόνια ήταν απών από τα προβλήματα, παρών στις επικοινωνιακές φούσκες, στην κενολογία, στη φαυλότητα. Με τη στάση του- και όχι την αδιαφορία του…- καλλιεργήθηκαν τριτοκοσμικές συνθήκες σε πάμπολλες εκδοχές της «ζωής στην πόλη». Από την εγκληματικότητα (στην πίσω αυλή του, όπισθεν του δημαρχείου) μέχρι τις περιοχές γκέτο. Από την έλλειψη πρασίνου, στην ισοπεδωτική λογική του «Ομέρ Πριόνη». Στην αλαζονεία και συμπεριφορά Μαρίας Αντουανέτας- στη λογική «αν δεν σας αρέσει η πόλη, να πάτε να μείνετε αλλού». Στα συνεργεία καθαριότητας που ξεπρόβαλαν τις τελευταίες εβδομάδες- εκλογές γαρ. Και τώρα, στην τελευταία στροφή, στα υποδόρια φιλικά νεύματα στο 5,3% που ψήφισε τη Χρυσή Αυγή- με ακροδεξιές προτάσεις/αντιλήψεις για το μεταναστευτικό, με λάσπη και διαστροφή της πραγματικότητας όσον αφορά στον ανθυποψήφιο του, για τη δράση/στάση του ως συνηγόρου του Πολίτη. Η αρνητική ψήφος στον απερχόμενο δήμαρχο ισοδυναμεί με φιλί της ζωής για μία καθημαγμένη πόλη.

Απέναντι βρίσκεται ο Γ. Καμίνης. Με έξωθεν καλή μαρτυρία και απτά δείγματα γραφής από τον πρότερο επαγγελματικό του βίο. Υποψήφιος που δεν αγκυλώνεται σε κομματικές γραμμές. Με πολυκομματική στήριξη, που εκτείνεται από το χώρο της πολιτικής οικολογίας και της ανανεωτικής αριστεράς, ως τη φιλελεύθερη ή/και πεφωτισμένη δεξιά. Που ακούγοντας τον, νιώθεις ότι απέναντι σου έχεις έναν εγγράμματο κοσμοπολίτη, ένα ευρωπαίο πολιτικό και όχι πολιτικάντη βαλκανικής κοπής με επαρχιώτικες αντιλήψεις. Που ξεκίνησε ως άγνωστος στο ευρύ (τηλεοπτικό) κοινό και αφού έκανε την έκπληξη στον Α’ γύρο, παίζει με αξιώσεις και για την παρτίδα. Η θετική ψήφος στο κ. Καμίνη μοιάζει με συμβόλαιο: φρένου στον κατήφορο, ελπίδας για το καλύτερο.

Οι επιλογές είναι σαφείς και είναι στο τραπέζι. Από τη μία επικίνδυνο βλαχομπαρόκ, περιστοιχισμένο από πρωταγωνιστικές φιγούρες της lifestyle ευτέλειας, από την άλλη ευρωπαϊκός διαφωτισμός, με ορθή λογική και πολιτική (όχι κομματική) διάθεση προσφοράς. Από τη μία τέσσερα χρόνια οπισθοδρόμησης, από την άλλη πεποίθηση για παροχή… οξυγόνου.

Την Κυριακή δεν κρίνεται ούτε το Μνημόνιο, ούτε το μέλλον της χώρας, ούτε η σχέση της με τους δανειστές, ούτε οι συντάξεις, ούτε οι μισθοί. Κρίνεται η καθημερινότητα των δημοτών της Αθήνας και κατ’ επέκταση η ζωή όσων κινούνται στην πόλη. Η αποχή- εδώ- είναι απολίτικη, εάν όχι αφασική, αδιαφορία. Η κομματικά προσδιορισμένη «μη θέση» είναι καρφί στο φέρετρο της πόλης. Οι ευθύνες είναι απ’ όλους προς όλους. Και τώρα είναι η ώρα της ευθύνης. Η εκλογή Καμίνη πλέον μοιάζει με δημοκρατική επανάσταση απέναντι στο σκοτάδι.

«Δεν θα σε ψηφίσω ρε»

Σε εκλογές που έχουν «ποδοσφαιροποιηθεί» σε βαθμό ασφυξίας, με διλήμματα πολλών αποχρώσεων, τότε στο αποτέλεσμα χωρά και η ανάλογη έκβαση: με το στοιχείο της έκπληξης, το κακό θέαμα, την κοκορομαχία, την ανουσιότητα. Και νικητής; Η εκκωφαντική σιωπή της αποχής…

Στην Ελλάδα οι εκλογές θυμίζουν πανηγύρι, μόνο που σταδιακά –συν τω χρόνω- η χαρμόσυνη πτυχή περιορίζεται από το θόρυβο. Μοιάζουν, επίσης, με φοιτητικές εκλογές, όταν η κάλπη βγάζει τους πάντες… νικητές. Έτσι και τώρα όλοι νίκησαν. Πλην των πολιτών.

Διότι γενικά στην πολιτική συζήτηση και ειδικότερα στην προεκλογική περίοδο, τα πραγματικά προβλήματα (ή θέματα) απουσίασαν από το δημόσιο λόγο (είτε στα ΜΜΕ είτε στην κομματική δράση). Επικράτησε ως επί το πλείστον η πολιτικολογία, η τροφοδότηση ενός ανούσιου πολιτικού παιγνίου.

Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε ο πρωθυπουργός όταν έθετε το δίλημμα- απειλή των πρόωρων εκλογών. Σήκωσε, είπαν, το γάντι που είχαν ρίξει τα κόμματα της αντιπολίτευσης- δεξιά και αριστερά- εναντίον του Μνημονίου: Χωρίς να προτείνουν εφικτή εναλλακτική, παρά μόνο τη λογική «εμείς είμαστε καλύτεροι (άλλο μείγμα πολιτικής)» από τη ΝΔ ή κατάρες εναντίον του καπιταλισμού και μαξιμαλιστικές ιδέες από την Αριστερά και δη το ΚΚΕ. Τα κόμματα επέλεξαν το πολιτικό πόκερ αντί της πολιτικής, δηλαδή της διαδικασίας που αναδεικνύει θέματα, λύνει προβλήματα, εκπονεί και εφαρμόζει στρατηγικές.

Με αυτά απόντα, αναπόφευκτα η πραγματική εικόνα μπήκε στο περιθώριο. Και η κάλπη, δια της συμπεριφοράς των πολιτών, πήρε εκδίκηση. Το 40% γύρισε την πλάτη, δεν ψήφισε. Έστειλε μήνυμα βροντώδες, ότι όλοι αυτοί κινούνται πολιτικώς ελεύθερα ή ζητούν κάτι το διαφορετικό ή δεν πιστεύουν στο υπάρχον πολιτικό προσωπικό ή σκέφτονται μηδενιστικά/ισοπεδωτικά ή απλώς δεν τους νοιάζει. Βάσει του εκλογικού συστήματος η απουσία τους είναι ανώδυνη. Το πολιτικό σκηνικό, όμως, οφείλει να νιώσει τους κλυδωνισμούς- αυτή η ανεξέλεγκτη μάζα ανθρώπων μπορεί ανά πάσα στιγμή να στραφεί προς οπουδήποτε. Και η μετατόπιση των τεκτονικών πλακών στο υπάρχον πολιτικό σύστημα να γεννήσει μία εντελώς διαφορετική εικόνα.

Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και το 9% (επί των ψηφισάντων) που επέλεξε λευκό ή άκυρο. Έστειλε σαφές μήνυμα ότι παρίσταται στη δημοκρατική διαδικασία, αλλά δεν ελπίζει, αποδοκιμάζει τους πάντες. Σημαντικά ποσοστά κατέγραψαν και αρκετές ανεξάρτητες υποψηφιότητες. Γεγονός που δείχνει ότι οι υποδείξεις των κομμάτων βρίσκουν ολοένα και λιγότερα ευήκοα ώτα.

Και εντός της κάλπης, την έκπληξη έκαναν όσοι ασχολήθηκαν με πραγματικά θέματα. Στην περίπτωση του δήμου Αθηναίων, για παράδειγμα, υπήρξαν δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις- μία θετική και μία αρνητική. Το 7,4% του Γ. Αμυρά, ο οποίος έθεσε πέντε πράγματα που αφορούν στην καθημερινότητα των πολιτών- μιλώντας με διαφορετική, απλή και εναλλακτική γλώσσα, καθόλου ξύλινη, ουδόλως πολιτικάντικη. Και το 5,26% της Χρυσής Αυγής, ενός ακρότατου σχηματισμού, που έθεσε επιτακτικά (με άθλιο τρόπο) το υπαρκτό θέμα των μεταναστών και των οιονεί γκέτο στις συνοικίες κάτω και πέρα από την Ομόνοια.

Την επόμενη ημέρα άπαντες αναζήτησαν το λεγόμενο «μήνυμα των εκλογών». Στα τηλεοπτικά ΜΜΕ το πραγματικό μήνυμα ουδέποτε πήγε- η κατάσταση παρέμεινε αφασική, ιδρυματική. Πάλι τα πραγματικά προβλήματα απουσίαζαν, και όποιος αποτολμούσε να πει κάτι άλλο, τον επανέφεραν στην τάξη. Μεταξύ άλλων και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, για χάρη της οποίας υποτίθεται διεξήχθησαν οι εκλογές. Αυτή κι αν ήταν χαμένη…

Η πραγματικότητα πήρε εκδίκηση δια της προσέλευσης ή μη στην κάλπη. Και το πολιτικό προσωπικό, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, εξακολουθεί να κωφεύει. Αντί να δείξει σοβαρότητα εν μέσω κρίσης, παίζει πολιτικό πόκερ, μετρώντας ποσοστά και δυνάμεις. Αντί να δει τη μεγάλη εικόνα και να προτείνει ή να εφαρμόσει λύσεις, περιχαρακώνεται στο δογματισμό του. Στο εάν έβαλε γκολ. Με τέτοιο θέαμα, όμως, το γήπεδο αδειάζει και γιουχάρει τους παίκτες. Οι θεατές εύκολα θα στραφούν σε κάτι καινούργιο, ακόμα και ρισκάροντας, εάν στη σκηνή δεν ακουστεί έγκαιρα ο ήχος από την αυλαία που πέφτει (με κρότο…).