Πέμπτη 14 Οκτωβρίου 2010

Η Νέμεσις μυρίζει δακρυγόνα


Όταν σπέρνεις ανέμους, θερίζεις θύελλες. Στοιχειώδες στην πολιτική, σχεδόν νομοτελειακό. Την Πέμπτη (14/10) η κυβέρνηση βίωσε μία μίνι νέμεση, με τη δυσφορία από το «άρωμα» των δακρυγόνων να αναδίδεται κάτω από την Ακρόπολη.

Η ρίζα του κακού βρίσκεται στην εκμετάλλευση μίας κατηγορίας εργαζομένων που έχουν βαφτιστεί «συμβασιούχοι» και είναι επί της ουσίας όμηροι, παιδιά του πελατειακού κράτους, που η παρούσα κυβέρνηση ομνύει στην εξαφάνιση του.

Ναι, ουδείς έχει το δικαίωμα να κλείνει την Ακρόπολη. Δεν ανήκει σε κανέναν, είναι σύμβολο αιώνιο, παγκόσμια κληρονομία, ίσως ό,τι σπουδαιότερο διαθέτει η χώρα. Δεν είναι βιλαέτι κανενός. Όμως…

Από μία σοβαρή κυβέρνηση περιμένεις να μεριμνεί πριν οι φλόγες μπουν στο σπίτι. Οι άνθρωποι που διαδήλωναν ζητούν τη μονιμοποίηση τους, επειδή –όπως λένε- καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και προσεχώς λήγει η σύμβαση τους (δηλαδή βγαίνουν στην ανεργία), ενώ παράλληλα υποστηρίζουν ότι δεν έχουν πληρωθεί για 22 μήνες. Για το πρώτο η κυβέρνηση απαντά αρνητικά, καθώς θέλει να βάλει σε μία ρότα την εξάλειψη του φαινομένου των συμβασιούχων. Για το δεύτερο όμως; Πως μπορεί ένας άνθρωπος να ζει απλήρωτος για 22 μήνες; Και πως αυτός κατηγορείται από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ως κομματικά καθοδηγούμενος;

Ένας τέτοιος άνθρωπος ζει στις παρυφές της απελπισίας. Μετατρέπεται σε οριακή προσωπικότητα. Και τα παίζει όλα για όλα. Εν ανάγκη κλείνει (κακώς…) και την Ακρόπολη. Ποιος, όμως, τον έφερε σε αυτόν το βαθμό της απόγνωσης;

Η απάντηση γνωστή. Ένα φαύλο κράτος που οφείλει να πεθάνει για να ξαναγεννηθεί μέσα σε έναν ενάρετο κύκλο. Τώρα ζούμε τους σπασμούς του κτήνους, τον επιθανάτιο ρόγχο του. Η κυβέρνηση που ομνύει στην αξιοκρατία και δηλώνει πως φέρει το δόρυ για τη χαριστική βολή στο τέρας, πως και δεν πήρε χαμπάρι; Ή καλύτερα, γιατί άφησε την κατάσταση να φτάσει στο απροχώρητο, ενώ γνωρίζει ότι και το ΠΑΣΟΚ φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τη γιγάντωση (από την πίσω κομματική πόρτα) της εργασιακής ντροπής των συμβασιούχων;

Άλλωστε το επίμαχο θέμα ήταν γνωστό. Τον περασμένο Αύγουστο οι συμβασιούχοι αρχαιοφύλακες είχαν αρνηθεί να εργαστούν τη νύχτα της Πανσέληνου στην Ακρόπολη και το Σούνιο, διεκδικώντας τα δεδουλευμένα. Το πρόβλημα είχε έρθει στη δημοσιότητα, ο υφυπουργός αρμόδιος για τον Τουρισμό είχε προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις μαζί τους. Γιατί δεν λύθηκε;

Προσφάτως ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε εαυτόν και κυβέρνηση «πυροσβέστες» που σβήνουν τις «φωτιές» της ΝΔ. Ως ευφυολόγημα καλό, αλλά τι γίνεται στην πράξη; Τα προβλήματα τα λύνεις αμέσως, αλλιώς σε εκδικούνται.

Κάποιος λαμπρός εγκέφαλος αποφάσισε να επιληφθούν τα ΜΑΤ (με τις ίδιες διαχρονικά «ευγενέστατες» πρακτικές). Καταστολή αντί λύσης. Και αποτέλεσμα; Η κυβέρνηση κατόρθωσε να κατατροπώσει τη διεθνή εικόνα της, που κοπιωδώς φιλοτεχνεί. Από τα -προ ημερών- διθυραμβικά δημοσιεύματα για τα φθίνοντα spreads, στις εικόνες με ΜΑΤ που εφορμούν, ψεκάζουν και χτυπούν συμβασιούχους και δημοσιογράφους. Για ποιο λόγο;

Η κυβέρνηση μιμήθηκε τις πιο σκοτεινές πρακτικές της διακυβέρνησης Καραμανλή. Αβελτηρία και μετά καταστολή. Έδειξε σιδηρά πυγμή στους λίγους και αδύναμους, όταν κατ’ επιλογή της είχε επιδείξει (ενίοτε εξοργιστική) ανοχή σε άλλες ομάδες που διεκδικούσαν «κεκτημένα» και όχι δεδουλευμένα.

Τι κατάφερε; Να κάνουν το γύρο του κόσμου οι εικόνες της ντροπής και να μάθει η οικουμένη ότι στην Ελλάδα ενδέχεται να εργάζεσαι –για το κράτος- απλήρωτος επί 22 μήνες. Συγχαρητήρια…

Υγ 1: «Πίσω από τις κινητοποιήσεις κρύβονται τα προβλήματα». Δήλωση Γ. Παπανδρέου στις 3 Φεβρουαρίου του 2009. Είχε δεχθεί δακρυγόνα, όταν επισκέφθηκε αγρότες της Κρήτης στον Πειραιά. Η τότε κυβέρνηση είχε χαρακτηρίσει υποκινούμενες τις κινητοποιήσεις. Ο τότε εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπακωνσταντίνου, την είχε κατηγορήσει για απώλεια αίσθησης του δημοκρατικού μέτρου. Τώρα ο Γ. Πεταλωτής κατηγορεί τους συμβασιούχους ως κομματικά υποκινούμενους. Και η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα…

Υγ 2: Από την ώρα που τοποθετήθηκε στη θέση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, ο Χρ. Παπουτσής έχει χαθεί από τα ΜΜΕ. Ο άλλοτε λαλίστατος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, που έψεγε από το βήμα της Βουλής τον Φ. Σαχινίδη, υπενθυμίζοντας του «σε ποια κυβέρνηση είναι υπουργός», αγνοείται… Ούτε μισή δήλωση για να εξηγήσει το σκεπτικό με το οποίο τα ΜΑΤ έλαβαν την εντολή να δείρουν και να ψεκάσουν.

Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2010

Στις ρυπαρές γωνίες του αθηναϊκού κέντρου


Το ντοκιμαντέρ της Νορβηγικής Τηλεόρασης έχει τίτλο: «Η μάχη για την Πλατεία Αττικής». Τρομακτικό και αποκαλυπτικό μαζί. Εν πολλοίς εμφανίζει (με πλήγμα σαν κόλαφο) αυτά που η πλειονότητα δεν βλέπει ή δεν επιθυμεί να δει λίγα χιλιόμετρα μακριά από τις οικίες της.

Μπορεί να οφείλεται στη... συνήθεια και την αδιαφορία, μπολιασμένη με τον ατομικό φόβο της επισφάλειας, της ολόπλευρης κρίσης: πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής. Σε έναν άτυπο συμβιβασμό με την εξαθλίωση.

Κλείνουμε τα μάτια και τα αυτιά. Και στην άκρη επωάζεται το αυγό του φιδιού. Μειοψηφικά στην ακραία μορφή της νέο-ναζιστικής δράσης, πλειοψηφικά ως σιωπηρή μάζα με το ρατσισμό να σοβεί σε κάποια γωνία της σκέψης της.

Η αφήγηση του ντοκιμαντέρ έχει αφετηρία τον Έβρο, όπου καθημερινά χιλιάδες πρόσφυγες παίζουν τη ζωή τους κορώνα-γράμματα, στο κυνήγι κάποιου ονείρου, στην ουσία για να ξεφύγουν από τους κινδύνους ή την ανέχεια της πατρίδας τους. Κάποιοι είναι εκτοπισμένοι, κάποιοι αντιμετωπίζουν κίνδυνο ζωής, κάποιοι απλώς αναζητούν τη δική τους Εδέμ στη Δύση- δύσκολα να πεις, να δώσεις ποσοστά.

Παρουσιάζει τα κέντρα κράτησης, ως άλλα μεσαιωνικά κολαστήρια, με μηδενικές και απάνθρωπες υποδομές, με ανεπάρκεια προσωπικού, με κρατούμενους στοιβαγμένους σαν σαρδέλες, δίχως ίχνος υγιεινής, ανθρώπινες χωματερές με κάγκελα. Στη συνέχεια το σκηνικό της αγριότητας μεταφέρεται στο κέντρο της πρωτεύουσας. Στην Πέτρου Ράλλη, όπου οι μετανάστες συνωθούνται, χωρίς ελπίδα, για την αίτηση ασύλου και στην Πλατεία Αττικής και τον Άγ(ρ)ιο Παντελεήμονα, τη σύγχρονη Κόλαση του Δάντη της Ευρώπης.

Η οπτική του ντοκιμαντέρ είναι ως επί το πλείστον από την πλευρά των μεταναστών. Οι Έλληνες εμφανίζονται είτε με τη στολή της Αστυνομίας που προσάγουν κόσμο είτε με τη «στολή» του… αγανακτισμένου κατοίκου, που εξαπολύει αυτόβουλα πογκρόμ.

Το ντοκιμαντέρ είναι… σχεδόν εξαιρετικό. Διότι ελάχιστα αναφέρει την προβληματική από την πλευρά των Ελλήνων. Πέραν της εμφανούς ανεπάρκειας της επίσημης πολιτείας να αντιμετωπίσει- επί χρόνια- το θέμα, ασχέτως της παντελούς έλλειψης μεταναστευτικής πολιτικής, αναφέρεται ελάχιστα, ίσως μονολεκτικά, στο ότι μία χώρα σε βαριά κρίση, άρρωστη, δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει μόνη της ένα μεταναστευτικό τσουνάμι που τη χτυπάει σε όλο το μήκος της ανατολικής της συνοριακής γραμμής.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Συνθήκη του Δουβλίνου, με την οποία η ευρωπαϊκή χώρα- πρώτος «σταθμός» εισόδου υποχρεούται να παραλάβει πίσω τους παράνομους μετανάστες που μετακινήθηκαν σε τρίτες χώρες, αναφέρεται μία φορά. Κοντολογίς, ηχηρό ράπισμα στους ευρωπαίους, είτε ηγέτες χωρών είτε χαρτογιακάδες των Βρυξελλών, δεν υπάρχει ούτε ως ήχος, όχι ως πρόταση στην αφήγηση.

Το πρόβλημα όμως υπάρχει και γιγαντώνεται καθημερινώς. Μεγάλο μέρος στα βορειοδυτικά του κέντρου (οι περιοχές ανάμεσα στην Ομόνοια και τα Άνω Πατήσια) γκετοποιείται σε όλο και μεγαλύτερο τόξο- η πορνεία (ως ο ορισμός του trafficking!), η διακίνηση ναρκωτικών, η (μικρό)εγκληματικότητα ανεβαίνει προς τα βόρεια, σαν τη μετάσταση του καρκίνου. Οι πολίτες κλειδαμπαρώνονται, έμφοβοι σιχτιρίζουν επί δικαίων και αδίκων. Ακροδεξιές ομάδες κρούσης αναλαμβάνουν δράση, κάποιοι απελπισμένοι ιθαγενείς συναινούν…

Η επίσημη πολιτεία αντιδρά σπασμωδικά, όποτε το θυμάται ή προκύπτει επικοινωνιακή ανάγκη, κυρίως κατασταλτικά, δεν το έχει κάνει μέγα θέμα στα ευρωπαϊκά fora, εκεί που της τραβάνε το αυτί για τα δημοσιονομικά της. Και ο δήμαρχος της πόλης θυμίζει σαλτιμπάγκο τηλεστάρ, το απέδειξε και με τη σύνθεση του ψηφοδελτίου του- τόσα χρόνια η «εστία φωτιάς» ήταν στην πίσω αυλή του, όπισθεν του Δημαρχείου. Ποια ήταν η αντίδραση του; Επικοινωνιακές τηλε-φανφάρες, αστειότητες του τύπου «η Αθήνα έχει αξιολογηθεί ως πιο καθαρή πόλη από το Λονδίνο, το Παρίσι και τη Ρώμη».

Και εν μέσω αυτής της χαοτικής κατάστασης, μίας απερίγραπτης ανθρωπιστικής κρίσης, οι ευρω-χαρτογιακάδες ψέγουν τη χώρα μας (δικαίως...) για το δημοσιονομικό της βυθό. Νοιάζονται, κατά πως φαίνεται, πολύ περισσότερο για τα spreads, τα greek statistics και το Μνημόνιο, παρά για την ανθρώπινη εξαθλίωση στις ρυπαρές γωνίες του αθηναϊκού κέντρου. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τοπικό, ελληνικό. Είναι ευρωπαϊκό και παγκόσμιο συνάμα.

Η κυβέρνηση οφείλει να αντιδράσει δυναμικά, με αιχμή τον ανθρωπισμό και όχι την καταστολή, να διεθνοποιήσει το θέμα και να ζητήσει άμεσα αποτελέσματα. Είναι παράλογο να ζητείς από μία καθημαγμένη οικονομία να διαχειριστεί αυτό το διογκούμενο απόστημα- εδώ που φτάσαμε. Αλλιώς αφήνει τους δόλιους τους μετανάστες και τους δυσαρεστημένους Έλληνες βορρά στις ορέξεις ακραίων στοιχείων. Ειδικά την ώρα που η ακροδεξιά στην Ευρώπη υψώνει ανάστημα- ειδικότερα έχοντας υπόψιν το παράδειγμα της εκλογικής ανόδου ακραίων κομμάτων, όπου κλήθηκε να… συνδράμει το ΔΝΤ.

* Δείτε το ντοκιμαντέρ “The Battle For Attica Square”

Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2010

Της κάλπης τα κούφια βόλια


Εσχάτως έρχεται (εκ νέου) στο προσκήνιο η κουβέντα περί επικείμενης αποχής από τις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης- ενδεχομένως μεγάλης, ως αντίδραση ή άυλο "μαύρισμα" σε κάθε λογής πολιτικό: Από τον πρωθυπουργό μέχρι τον τελευταίο δήμαρχο. Με το άστοχο επιχείρημα ότι «όλοι ίδιοι είναι» και «δεν περιμένω τίποτα από κανέναν».

Πως μπορεί άραγε να απαντηθεί πολιτικά κάτι το τόσο απολίτικο, όπως η αποχή από τις εκλογές; Ίσως θα μπορούσε με κλισέ και τσιτάτα, όπως «η αποχή είναι συνενοχή» ή ότι η «ψήφος είναι δημοκρατικό δικαίωμα». Αμφότερα έχουν ισχυρή δόση αλήθειας, ωστόσο υπογείως ενδυναμώνουν την επιχειρηματολογία των "ιδεολογικά" αποφασισμένων να επιλέξουν την αποχή ως "πολιτική" στάση την ημέρα των εκλογών.

Και αυτό διότι η πλευρά της "αποχής" αντιστρέφει το επιχείρημα, εξίσου με δόση αλήθειας: «η συμμετοχή είναι συνενοχή στη διεφθαρμένη και παρακμάζουσα εικόνα της πολιτικής σκηνής» και «η ψήφος επιβεβαιώνει, αν όχι επιβραβεύει, τους άθλιους της πολιτικής».

Ως εδώ καλά. Με την παραπάνω επιχειρηματολογία οι δυνάμει απέχοντες καλύπτουν τα ιδεολογικά τους νώτα- προσφέρουν επικάλυμμα ηθικής νομιμοποίησης στην αντιδημοκρατική τους συμπεριφορά. Τους καθιστά αυτό καταδικαστέους;

Και ναι και όχι. Από τη μία ρίχνουν "λευκή πετσέτα" στο ρινγκ και δια της απουσίας τους -επί της ουσίας- νομιμοποιούν και ακουσίως επιβραβεύουν πολιτικές πρακτικές- συμπεριφορές. Δεν τις καταδικάζουν, όσο κι αν θεωρούν ότι το πράττουν απέχοντας, διότι η επιλεγμένη "καταδίκη" δεν έχει αντίκτυπο στο υπάρχον σύστημα. Απλώς δεν μετράει… Επιπλέον, δια της αποχής αδυνατούν να επιβραβεύσουν πολιτικές ουσίας.

Παράλληλα, με δεδομένες τις καταιγιστικές αλλαγές που βρίσκονται σε εξέλιξη, είναι φαινομενικά άδικο να θεωρούνται συνυπεύθυνοι του "κακού", να εξισώνονται με τους "δολοφόνους" για το "έγκλημα". Όμως...

Σε μία συντεταγμένη κοινωνία υπάρχει ένα πλέγμα κανόνων, μία βάση με συγκεκριμένες δομές και ένα πλαίσιο μεθόδων με τα οποία είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν τα λεγόμενα κακώς κείμενα της δημοκρατίας.

Ένα εξ αυτών είναι οι εκλογές: Όπου και δύναται να εκφραστεί η λαϊκή βούληση και το αποτέλεσμα να γίνει μήτρα πολιτικών εξελίξεων. Η κάλπη μπορεί να στείλει ηχηρά μηνύματα, έστω κι αν στις 7 Νοεμβρίου φέρει τη σφραγίδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Το σκηνικό του εγχώριου πολιτικού σύμπαντος είναι… τεκτονικό. Εν μέσω κρίσης, η βίαιη προσαρμογή έχει φέρει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού στα όρια των αντοχών της. Δεκτό: Αλλά ποια είναι η θέση του πολίτη απέναντι σε μία πραγματικότητα σαν αυτή; Να δέχεται ότι είναι άρρωστος, αλλά να κατηγορεί την αρρώστια και ως αντίδραση να της γυρνά την πλάτη; Αυτό δεν συνιστά γιατρειά. Ούτε καν ασπιρίνη...

Παράλληλα, τα λογικοφανή μα και συνωμοσιολογικά επιχειρήματα περί μανιπουλαρισμένης ψήφου (μέσω δημοσκοπήσεων, τηλεοπτικής προπαγάνδας "ειδησεογραφικού" χαρακτήρα, πρακτικών από εκδοτικά συγκροτήματα, κ.λπ.), αρχίζουν να απέχουν από την αλήθεια, δοθείσης μίας νέας πραγματικότητας: Του διαδραστικού πολίτη, ο οποίος είναι αρκετά ενημερωμένος, από πολλαπλές πηγές, και -κυρίως- ζει σε αυτή την κοινωνία, βιώνει τα προβλήματα.

Η αποχή είναι εξαιρετικά απολίτικη συμπεριφορά. Κι αν δεχθούμε, με όρους πολιτικής ηθικής και φιλοσοφίας, ότι οι κακοδαιμονίες του πολιτικού κατεστημένου συνιστούν "α-πολίτικη στάση", τότε οι συνειδητά απέχοντες πλησιάζουν επικίνδυνα στο σύμπαν της συνενοχής.

Ο πολίτης που επιδιώκει την αλλαγή παίρνει την κατάσταση στα χέρια του. Στέλνει το μήνυμα, συμμετέχει, αντιδρά, ζητά με νόημα και στόχευση το καλύτερο- το (συν)διαμορφώνει. Και σε αυτό το εγχείρημα αγωνίζεται να πλαισιώσει με περισσότερους τις γραμμές της μάχης. Με επιχειρήματα και (κοινή) λογική. Κάθε αντίθετη συμπεριφορά συνιστά τουφεκιά στον αέρα με άσφαιρα πυρά.